Jaworniccy z Obic h. Gozdawa, kim byli?


Rodzina Jawornickich pieczętująca się herbem Gozdawa w końcu XVI w. zaczęła odgrywać znaczącą rolę w naszej okolicy. W kościele parafialnym w Lisowie już w 1589 r. pochowani zostali Dobrogost i Małgorzata Jaworniccy, rodzice Samuela, Piotra, Krzysztofa i Jana, którzy to dziedziczyli na Obicach od 1583 roku.

Piotr Jawornicki, żonaty z Barbarą Gnojeńską, wspólnie z nią dziedziczył na Wielkim Piasku 1589 r. Samuel, wyznaczony z sejmu 1621 r. surrogatorem grodzkim wieluńskim. Syn jego Marcin, córka Anna, za Janem Borkiem Gostyńskim, zmarła 1642 roku. Jan, żonaty z Anną z Pilczycy Pilczycką, która w dziale z siostrą wzięła Borzykową 1617 roku. Syn ich Gabryel, a córka Barbara, za Krzysztoporskim 1622 roku.

A ich wnuk, Aleksander Jawornicki pojął za żonę przed 1666 r. Katarzynę, córkę Gabriela Krasińskiego z Maleszowej.



Herb hrabiowski rodziny Krasińskich

Katarzyna Jawornicka (z d. Korwin-Krasińska h. Slepowron) urodziła się w roku 1642, jako córka Gabriela (z d. Korwin-Krasiński z Krasnego h. Ślepowron) i Zofia Korwin-Krasińska h. Ślepowron (z d. Lanckorońska z Brzezia h. Zadora).
Katarzyna zmarła z przyczyna zgonu w roku 1666, w wieku 24 lat .


Aleksander był dziedzicem Obic, a także, Grabowca, Minostowic, dwóch działów w dobrach „Morawica” i „Wola Morawicka” (1668-1676) oraz dzierżawcą Suliszowa od 1662 r. Po niespodziewanej śmierci żony Aleksander Jawornicki, dysponujący sporym majątkiem ziemskim (Grabowiec, Minostowice, dwa działy w Morawicy i Woli Morawickiej i Obic) ożenił się powtórnie.


Herb Gozdawa (Lilia)

W 1676 r. został cześnikiem czernihowskim i opuścił Sandomierszczyznę. Majątek pozostał po jego śmierci pozostawiony (1669) pozostał do dyspozycji jego córek z drugiego małżeństwa, które nie były zainteresowane jego utrzymaniem.

Sprzedały one swoje części dziedziczne Mikołajowi Krasińskiemu, panu na zamku Maleszowa.

Najwcześniejsze wzmianki o herbie Gozdawa:

Podanie głosi że herbem tym Władysław Herman obdarzył rycerza Krystyna z Gozdawy za męstwo na polu walki;
lilia symbolizowała niepokalane rycerstwo, a pawie pióra w klejnocie – mądrość.

Najwcześniejsze źródło heraldyczne wymieniające herb to datowane na lata 1464–1480 Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae polskiego historyka Jana Długosza, który uznaje go za rdzennie polski. Zapisuje on informacje o herbie wśród 71 najstarszych polskich herbów szlacheckich we fragmencie: „Gozdowa, que Uium candens in campo rubeo defert. Genus Polonicum et dominis suis fidum.



Komentarze